Daar gaan we weer ...

De Covid-19 beer is weer los. Er is geen houden meer aan kopte Le Monde gisteravond. Zo pessimistisch ben ik niet. We krijgen ook deze golf er wel weer onder. Maar dat zal ons wel wat kosten. We hebben al een avondklok van 21u tot 6u in ongeveer de helft van Frankrijk. Daar komen nog strengere maatregelen bij. Welke precies vertelt Macron ons vanavond. Gaat hij het een uitgebreide avondklok noemen of een lockdown light? Ik probeer er maar mee om te gaan zoals met mijn slechter wordende ogen: genieten van wat kan en niet denken aan wat straks misschien niet meer kan.

Nog meer vrijheid

Al meer dan een maand geen lockdown meer. Het went snel. Je zou bijn vergeten dat er corona heerst, maar het virus is er nog wel. We hebben volop genoten van het Pinksterweekend in ons tweede huis, waar de tuin smeekte om achterstallig onderhoud. Met het mooie weer was dat geen straf. Afgelopen weekend hebben we het verjaarspartijtje van de oudste ingehaald. Er kon geen sprake van dit jaar overslaan zijn. We hebben de tien jongelui, kinderen zijn het niet echt meer, een speurtocht door de stad laten fietsen. Lekker in de buitenlucht, minder risico op corona. Daarna zaten ze dan wel gezellig dicht bij elkaar op een grasveld aan de Seine voor de taart, snoep en limonade. Maar ja, social distancing en pubers, dat gaat nou eenmaal niet samen.

De jongste is vanmorgen aan een volle week school begonnen. De afgelopen weken ging hij alleen donderdag en vrijdag, nu dus alle dagen. Het vroeg opstaan op maandagmorgen moet weer even wennen, maar de stralende zon hielp mee. Gisteren liep mijn scholiertje al te zingen van 'morgen zie ik mijn hele klas weer', hij had er echt zin in. En dan mag hij nog uitnodigingen voor zijn feestje uitdelen ook! Hij maakte zich wel een beetje zorgen over hoe ze 1 meter afstand van elkaar moeten houden, als alle meer dan 400 leerlingen van zijn school tegelijk aanwezig zijn. Ik denk ook niet dat dat helemaal kan lukken.

Ze hebben nog twee weken fulltime school en dan is het vakantie. Het zijn de laatste weken lagere school van de-bijna-elf-jarige. In september begint het avontuur van een nieuw leven op het collège! Zijn oudere broer moet alleen disndag nog zijn boeken inleveren - de eerste keer sinds begin maart dat hij weer voet in zijn schoolgebouw zet - en dan is hij met vakantie. Voor hem begint dan het avontuur van eindexamen doen. Hopelijk worden het coronaloze avonturen. En als het even kan, zonder mondkapje please.

Vrij gevoel

En hoe is het nou in het echt, die déconfinement? Hadden we gelijk met onze blues? Nee, dat hadden we niet. Meteen maandag bleek dat al. Die dag deden we niets anders dan de afgelopen 8 weken. Maar alleen al naar de bakker lopen zonder verklaring was een hele verademing. Dat voelde zo vrij, zelfs met een mondkapje. Zo'n ding doen we wel op als we een winkel ingaan. Niet iedereen is even goed in die 1,5 meter regel. En die regel is hier in Frankrijk trouwens maar 1 meter. Dan zit je al snel in de coronawolk van de ander. Ondanks dat kapje voelde het loopje naar de bakker heel vrij. Ik kon de hele stad door banjeren als ik dat gewild had!

Het weer naar school gaan van de jongste was heel goed bevallen. Ze moesten wel vaak handen wassen, maar er was geen beklemmende sfeer of zo. Ze mochten in het speelkwartier elkaar niet aanraken en ook niet met een bal spelen, maar er lagen denne-appels op de grond en daar kan je prima tegenaan trappen. Probleem opgelost. Hij was die eerste dag thuis komen lunchen, leek mij handiger voor zo'n eerste dag. Mama, mag ik morgen naar de kantine? Je wordt nu aan tafel bedient en hoeft niet meer in de rij te staan! En we gaan een film kijken met de juf, omdat we minder speeltijd hebben. Voorlopig is het allemaal nieuw en leuk en spannend. Leuker in elk geval dan thuis eten. En hij was in een supergoed humeur.

De oudste is druk bezig met het via social media organiseren van een ontmoeting met vrienden. Ze mogen met niet meer dan 10 zijn en één meisje durft alleen te komen als ze buiten afspreken, maar de voorpret is alvast groot.

En ik geniet met volle teugen van twee dagen rust in huis en mijn eigen dingen doen in mijn eigen tempo. Zonder 'Mamaaaaaaan, wil je met me spelen'. En zonder schooljuf te hoeven spelen. Dat komt maandag en dinsdag natuurlijk weer, maar met de afwisseling van donderdag en vrijdag is dat vast een stuk beter te doen!

Déconfinement blues

Vorige week kondigde de premier aan dat we maandag allemaal weer naar buiten mogen zonder verklaring. Einde huisarrest van 55 dagen. De lagere scholen starten weer, alle winkels mogen open en kappers en andere aanverwante zaken ook. Horeca blijft tot nader order dicht en de oudere leerlingen van collège (soort middenschool) moeten ook nog even wachten. Of die van lycée (bovenbouw middenbare school) dit schooljaar nog hun klasgenoten zien, is maar de vraag.

Na die aankondiging hadden we opgelucht het weekend in moeten gaan. Toch was dat niet helemaal het geval. Die avond vond ik mijn jongste met een huilerig gezichtje in zijn kamer. Hij wist dat hij de donderdag en vrijdag weer naar school zou gaan en maandag en dinsdag thuis zou werken. Zijn groepje telt voorlopig 8 leerlingen. Hij was op zich wel blij dat hij zijn sociale leven weer kon oppakken, maar besefte heel goed dat dat maar zeer beperkt zou zijn. Speelkwartier is alleen met het groepje van zijn klas, dus mist hij de vriendjes die in andere klassen zitten. En voetballen, tikkertje en andere spelletjes waarbij je een voorwerp uitwisselt of elkaar aanraakt zijn ook verboden.

Na hem getroost en naar bed gebracht te hebben, ging ik even naar onze grote puber van 15. Die keek ook niet echt blij. Eigenlijk heb ik niet zoveel aan die déconfinement, het einde van de lock down, vond hij. Nog steeds thuis schoolwerk doen en dus mijn vrienden niet dagelijks zien. En best veel werk, dus een hele middag vrij maken om uitgebreid bij een vriend te gaan zitten chillen is lastig.

Ook ik bedacht me dat er niet zo gek veel zou veranderen in ons leven. We mogen momenteel niet verder dan 100 km van huis. Dus ons tweede huis blijft voorlopig buiten bereik. En het jaarlijkse familieweekend met oma en de drie gezinnen in België is definitief geannuleerd. We mogen ook het land nog niet uit.

Een déconfinement progressif noemde de premier het. We moeten maar genieten van wat wèl weer mag!

Met een ADHDertje in confinement

Wij zitten hier, voor de zevende week alweer, met een ADHDertje in confinement, zoals de lockdown in Frankrijk heet. En dat betekent, zoals eerder beschreven, dat we alleen naar buiten mogen als het echt moet. Nou ja, we mogen wel een uurtje per dag naar buiten om de benen te strekken. En we hebben gelukkig een tuintje waar ons ADHDertje tegen een voetbal kan trappen.

Onze jongste bleek namelijk ADHD te hebben. Dat vermoedde ik al op de tweede dag met hem in Bangkok. Hij stuiterde alle kanten op. Maar manlief vermoedde dat het kwam omdat alles spannend en nieuw voor hem was (helemaal waar en eng was het zeker voor hem in het begin). Ook dacht hij dat de jongste extra druk leek in vergelijking met de oudste, die juist heel kalm en kat-uit-de-boom-kijkerig is. Ook helemaal waar.

Toch zocht ik eenmaal thuis de symptomen van ADHD op internet op. Daar stond onder andere dat je pas met zes jaar de diagnose kan stellen. Jonger zijn ze allemaal druk. Toen hij zes was, begon het op te vallen dat hij nog steeds woede aanvallen had en vaak zichzelf in de weg zat. Dus gingen we op zoek naar een psychologe. Drie jaar therapie verder, met tussendoor nog logopedie en psychomotricité (geen idee hoe dat in Nederland heet), was er nauwelijks vooruitgang. De psychologe zei steeds maar weer dat hij zo rustig was bij haar. Fijn voor haar, maar daar heb ik niets aan! Hij deed bij haar waarschijnlijk wat hij op school ook doet: het gewenste gedrag vertonen. En thuis voelt hij zich dan veilig en gaat het hek van de dam.

Vervolgens maar een afspraak gemaakt met een in ADHD gespecialiseerde psychiater. En die vindt dan natuurlijk ADHD. Sindsdien gaat het op school in elk geval beter, hij gaat vooruit. Het opstandige gedrag is er echter nog net zo.

Maar toen kwam het coronavirus op ons pad en moesten we acht weken binnenblijven! En geen school voor ons druktemakertje, dat nou juist zo veel behoefte heeft aan sociaal contact.

De eerste drie weken is hij in huis en tuin gebleven. Flink voetballen en darts gooien in die tuin was genoeg. Ik kwam er toen achter dat er een speciale uitzondering was voor mensen met autisme en ADHD. Die mogen verder dan een kilometer van huis voor hun dagelijkse wandeling. Direct had ik visioenen van lange wandelingen met mijn mannetje door een een rustige stad - bos en Seine oevers blijven ook voor hem verboden terrein.

Stom natuurlijk. Ik ken hem toch? Wandelen wil hij normaal al niet. En als de tocht niet naar een speeltuintje gaat (zijn ook afgesloten) al helemaal niet. Zijn belangrijkste argument was dat hij niet anders dan anderen wil zijn. Dus het idee dat we dan op weg gaan met een bewijs van zijn ADHD op zak staat hem bijzonder tegen.

Een lange wandeling met hem kwam er dan ook niet van, maar toch heb ik gedreigd met geen TV om hem mee te krijgen op een tocht door de stad. Ik vond dat hij moest zien dat de wereld door draait ondanks de covid-19 en dat zijn schoolgebouw er nog steeds staat. En het deed hem goed.

Het omslagpunt

De afgelopen weken heb ik vaak de film afgedraaid in mijn hoofd van alles wat er sinds begin maart gebeurd is. Hoe alles anders is geworden. En hoe dat zo gekomen is. Wat er gebeurde en wat er toen besloten werd. Hoe het komt dat het nu normaal is dat beide kinderen thuis leren en niet op school, dat manlief vanuit huis een internationale workshop leidt. Dat we een formulier moeten invullen om boodschappen te mogen doen.

Twee momenten liggen er in mijn geheugen verankerd. Van die waar-was-je-toen-Kennedy-werd-vermoord momenten. Hoewel, dat is eigenlijk niet van mijn generatie. Beter: waar-was-je-toen-het vliegtuig-de-Twintower-invloog. Dat weet ik nog precies: in een appartement op de bovenste verdieping van een Parijs gebouw, voor een fotoshoot. Het gevoel van verwarring en angst vergeet ik ook nooit meer.

Het eerste van die omslagpunten in de coronaplaag is toen ik de Italiaanse uitdrukking 'Tutti in casa', allemaal thuis, hoorde. Tot dan toe dacht ik nogal naïef dat het wel los zou lopen. Dat heel de provincie Hubai in quarantaine was, leek me vooral typisch Chinees. Niks voor ons. Logisch dat er in Italië coronahaarden waren, waar de mensen thuis moesten blijven. Maar met heel de Italiaanse bevolking 'a casa' leek het wel erg serieus te worden. En dichtbij te komen.

Het tweede moment was de toespraak van de Franse president Emmanuel Macron op televisie, donderdag 12 maart. We dachten dat hij zou aankondigen dat de gemeenteraadsverkiezingen van tien dagen later afgelast zouden worden. Maar hij begon met te zeggen dat de verkiezingen door zouden gaan, met handgel, je eigen pen meenemen en handschoenen en mondkapjes voor de mensen die de stembureaus beheren (onder andere manlief). Dat was een opluchting voor echtgenoot, die blij was dat de twee maanden campagne voeren niet voor niets waren geweest. Maar toen. Maar toen kondigde hij aan dat vanaf maandag 16 maart alle lagere scholen, het hele voortgezet onderwijs en de universiteiten ten minste tot begin mei zouden sluiten. 'Oh putain' zei echtgenoot, die zelden vloekt. Een vloek die bij ons thuis ten strengste verboden is en die ik dan ook niet ga vertalen.

Het moment dat alles anders werd laat zich dus voor mij samenvatten in
'Tutti in casa' en 'Oh putain !'

24 dagen tot D-day

9u35
Mamaaaaan, wil je met mij La Bonne Paye Spelen?
Nou, lieverd, gister was je een uur lang stiksjagrijnig omdat je verloren had. We hebben het al een week lang elke dag gespeeld. Misschien vandaag een keertje niet?

10u15
Mamaaaaaaan, kijk eens al mijn autotootjes. Wil je met mij racen, dan gaan we hier zitten en schieten we ze zo onder de stoel.
Ok, dat is goed. Maar ik moet eerst de keuken op- en de vaatwasser uitruimen.

11u33
Mamaaaan, wil je met mij in de tuin midgetgolven, zoals gister met de stokken van de bamboeheg?
Zucht. De lieverd is toch niet enig kind? Hij heeft toch een broer? En vorm ik met hem nou een éénoudergezin of heeft hij ook een vader?

15u45
Hee, wat zie ik daar in de kast liggen? Een zakje met piraatjes om in elkaar te knutselen. Ooit gekocht voor een verjaarsfeestje maar nooit gebruikt. Voor 4 tot 8 jaar. Maar vast leuk voor een tienjarige die zich verveelt! Heb ik ook nog iets van die kast opgeruimd.

Confinement week 5 van 8

Op paasmaandag was Emmanuel Macron om 20u02 op TV voor een toespraak. Om twee over acht? Ja, want om acht uur wordt er elke avond geklapt in heel Frankrijk voor het personeel van de gezondheidszorg. Ik verwachtte veel van deze toespraak. Want ik had veel veel vragen. Wanneer? Hoe? Wie? Hoe lang nog? Waar? Dit alles over Frankrijks meest populaire woord van afgelopen dagen: déconfinement. Oftewel het einde van de lockdown. We zaten dus met heel het gezin voor de buis, wachtend op de Messias.

Huisarrest

Mijn verwachtingen bleken veel te hoog. We kregen alleen antwoord op de vraag wanneer. Op 11 mei wordt er gestart met de déconfinement. En we waren met zijn allen nog wel zo braaf geweest. Toch vier weken huisarrest erbij. Maar hoe, wie en waar we weer de straat op mogen is nog niet bekend. Alleen de datum is bekend, de rest moet nog ingevuld worden. Plannen maken zit er niet in.

Geleidelijk naar school

De bedoeling is dat de scholen, lager en voortgezet, geleidelijk weer open gaan. Zodat de ouders weer kunnen werken en de economie weer van start kan. Maar hoe? Dat is nog volstrekt onduidelijk. Met mondkapjes voor alle kinderen? Halve klassen? Parttime school? Sommige regio's wel, andere niet? Geteste kinderen met gesteste leerkrachten? De vakbonden schreeuwden direct schandaal. Facebook ook. Meerdere ministers verduidelijkten direct dat 11 mei een streefdatum is en dat de regels in overleg vastgesteld moeten worden.

Geleidelijk aan het werk

De niet thuiswerkenden moeten vanaf 11 mei ook weer aan de slag. Behalve de horeca, bioscopen, festivals en evenementen. Die mogen eventueel half juli weer open. Het wordt nog een heel gepuzzel om het geleidelijk van de scholen in de pas te laten lopen met het geleidelijk van de banen van de ouders. En met de productie van mondkapjes en covidtesten.

Lockdown verjaardag

Hoe vier je een lockdown verjaardag?
Gister werd de oudste vijftien jaar. Op eerste paasdag. Dat is natuurlijk op zich al best bijzonder. De bedoeling was dat we het weekend naar ons tweede huis zouden gaan, want paaseitjes zoeken moet traditiegetrouw daar gebeuren, vinden de kinderen. De tuin is er groot. En vol voorjaarsbloemen, hoewel dat met de klimaatverandering wat minder wordt. Oma zou er ook naar toe gaan. Hoewel dat voor haar vanuit Nederland nog wel weer verder is. Maar ze kan het nog, helemaal alleen met de auto, ondanks haar 84 jaar. Ja, echt waar! De jarige zou een nieuwe fiets krijgen. En volgend weekend, de laatste dag van de schoolvakantie hier, zouden zijn vrienden komen chillen.

Verjaarseten
Maar ja, Covid-19. Hoe vier je dan een lockdown verjaardag? Daar is vast geen handleiding voor. Improviseren, dus. Het verjaarseten was geen probleem. Naar de winkel gaan voor voedsel is toegestaan. Meneer wilde duif eten. 'Dat is nu wel traditie hè mama?' Ik: 'O ja? Vorig jaar wilde je dat voor het eerst .' Hij had het idee dat hij dat al jaren op zijn verjaarsmenu zet. De verjaarstaart leek nog even problematisch te worden, want hij wilde huisgemaakte appel-aardbeicrumble. En er is door de hele stad een chronisch tekort aan pakken meel. Met al die kinderen die in huis bezig gehouden moeten worden met onder andere koekjes bakken. Ik bleek nog meel te hebben en er stonden zelfs maar liefst vijf pakken meel in het supermarktschap!

Verjaarscadeau
Het cadeau was wel een probleem. Zo'n nieuwe fiets moet je natuurlijk wel proberen en die winkels zijn nu allemaal dicht. Ik had bedacht om hem dan een stripboek te geven, met de belofte dat de fiets dan komt zodra het kan. Boek besteld, bij Grote Keten, de boekwinkels zijn hier allemaal dicht. Die zeiden dat niet-urgente bestellingen wat langer konden duren. Normaal ontvang je de bestelling binnen drie dagen. Met een week van tevoren dacht ik, heel naïef, goed te zitten. Nee dus. Er lag dus alleen een envelop met beloofde cadeaus bij zijn ontbijtbord. Het traditionele verjaarskaartje van mijn beste vriendin is anderhalve week na versturen ook nog niet aangekomen. Zij woont aan de andere kant van Parijs, aan de afstand ligt het dus niet.

Verjaarsfeestje
Maar het belangrijkste voor een puber, zijn natuurlijk de vrienden. Die hebben hem wel via de social media een fijne verjaardag gewenst, maar bij elkaar komen zit er voorlopig nog even niet in. En als de lock down straks opgeheven wordt, is het nog maar de vraag met hoeveel mensen je bij elkaar mag en wat er dan open is. Echt plannen kunnen we het nog niet. De jongste is op 1 juli jarig. Dan is die lockdown wel klaar, maar of alles dan open is? De scholen, de lasergame die hij wil doen? Ook dat wordt improviseren!

Confinement week 4

De vierde week alweer, dat we thuiszitten. Thuiswerken, thuis school houden, hoewel het hier nu paasvakantie is en we momenteel dus meer vakantie activiteiten organiseren dan schoolwerk nakijken, zo veel mogelijk thuis blijven en zo kort mogelijk naar buiten gaan. En als toch, dan met een verklaring op zak. Die verklaring mag sinds maandag digitaal op je smarte phone, in plaats van geprint en met de hand ingevuld. Wel zo fijn voor de planeet. We printen toch al zo veel schoolwerk.

De situatie is eigenlijk al gewoon geworden. Als ik nu in een serie een menigte mensen zie dan schrik ik: afstand houden! Een scène in een vol schoolgebouw komt ook heel vreemd over.

Gister werd afgekondigd dat in Parijs en omliggende départements niet meer gesport mag worden tussen 10 en 19 uur. En er mag geen eten meer afhehaald worden na 21 uur. Ik snap het wel. Er werd teveel misbruik gemaakt. Mensen die gingen joggen, deden alsof, om dan gezellig in groepjes te gaan kletsen. In 1 Franse gemeente hebben ze zelfs de publieke bankjes uit de grond geschroefd. Het schoot mij totaal het verkeerde keelgat in. Hoewel ik nooit buiten sport, op welk tijdstip dan ook. Ik weet niet wat ik erger vond, om zo betutteld te worden, of het feit dat dit kennelijk nodig is om de epidemie te bestrijden. Maar er wordt mij wéér een vrijheid afgepakt.

Om het gevoel van vrijheid weer terug te vinden, ben ik vanmorgen met een enorme omweg brood gaan halen, om vooral van het prachtige zomerweer te genieten. Misschien ga ik morgen wel een stuk fietsen. Dat zou nog eens een avontuur zijn!

Vroeger

Vroeger was het leven zo gek nog niet. Met vroeger bedoel ik dan voor 16 maart, de dag waarop het hele land in quarantaine ging. Twee en een halve week geleden dus. Het lijkt wel een jaar geleden. Toen moest ik weliswaar een uur eerder opstaan om de oudste op tijd de deur uit te krijgen en de jongste naar school te brengen, maar dat wandelingetje en het bijbehorende sociale contact met andere ouders mis ik wel. Wat ik ook mis, heel erg zelfs, is het feit dat ik het huis een paar uur per dag helemaal voor mezelf had. Alleen poes Panala kwam dan af en toe om aandacht vragen.

Vroeger konden we ook plannen maken, voor een weekendje weg, voor vakantie, voor bezoek aan vrienden. Dat kan nu allemaal niet want we weten niet wanneer we weer uit quarantaine mogen en hoe. Sterker nog, het geplande feestje voor de vijftiende verjaardag van de oudste gaat niet door, mijn weekendje met studievriendinnen valt in het water, het jaarlijkse familieweekend in juni staat op losse schroeven. En het weekje naar zee begin juli met de kinderen en een vriendin? Daar valt nog niets over te zeggen. Gelukkig hadden we geen dure buitenlandse vakantie gepland waar we het geld niet van terug krijgen.

Vroeger was het leven zo slecht nog niet. Zomaar ergens naar toe kunnen, boodschappen gaan doen zonder eerst een verklaring in te vullen, zonder in de rij te staan voor je erin mag, en dan: overal volle schappen! Het schoolwerk aan de juf overlaten en geen ruzie hebben met de jongste over eerst het hoofdstuk van het schoolboek uitlezen en dan pas TV kijken.

Maar klagen doen we niet. We hebben een huis, met een tuintje en het salaris van mijn man die gewoon thuis kan werken komt binnen. Als je als uitzendwerker op een klein flatje zonder balkon met kleine kinderen woont, heb je heel wat meer zorgen en zit je een stuk minder comfortabel. Het allerbelangrijkste is nog wel dat er niemand in mijn omgeving ziek is. Die vrijheid van vroeger komt vast wel weer terug, al is het misschien niet in dezelfde vorm ...

Confinement week 3

Woensdag 1 april. Het begin van de derde week 'confinement' zoals de lockdown hier in Frankrijk heet. De derde week met de twee kinderen en echtgenoot die thuis werken. En: nee dat is geen grap.

We mogen echt alleen voor boodschappen of andere dringende redenen naar buiten. En om de verspreiding van het Covid19 virus optimaal te remmen, doen we dat zo min mogelijk. We boffen met een klein tuintje, dus kunnen we daar elke dag even buiten zijn om tegen een voetbal te trappen (jongste zoon), gewoon buiten tegen jezelf te praten (de oudste) of rondjes te lopen om je target te halen (ikzelf).

De eerste week was het allemaal nog wel spannend, hoe gaan we het aanpakken, wie mag wanneer in de studeerkamer, wie gaat er ondertussen de jongste begeleiden met zijn schoolwerk en in de gaten houden of de oudste via zijn laptop aan de slag gaat met zijn docenten? Ook weer elke keer spannend: wat is er deze keer op in de supermarkt? De eerste week was het steeds een feestje als ik weer naar buiten mocht voor de boodschappen. Maar de lol was er snel af, 20 minuten wachten voor je er in mocht om vervolgens bij meerdere schappen te moeten puzzelen wat je nou zou kopen, want het geplande artikel lag niet in het schap.